โดย ผู
ช
วยศาสตราจารย
ดร.สุ
ชาติ
แย
มเม
น
144 หลั
กการวิ
เคราะห
วงจรไฟฟ
า (Principles of Electrical Circuit Analysis)
รู
ปที่
6.1 ผลตอบสนองของกระแสในการป
อนแรงดั
นเข
าสู
วงจรเชิ
งเส
นสถานะอยู
ตั
ว
6.2 แผนภาพเฟสเซอร
สํ
าหรั
บการวิ
เคราะห
วงจรไฟฟ
าสถานะอยู
ตั
วด
วยการป
อนฟ
งก
ชั
นการกระตุ
นแบบ
สั
ญญาณไซนู
ซอยด
ทํ
าให
ได
รั
บผลตอบสนองแรงดั
นหรื
อกระแสคื
อสั
ญญาณไซนู
ซอยด
เช
นกั
น
เพี
ยงแต
มี
แอมพลิ
จู
ดและมุ
มเฟสแตกต
างไปจากฟ
งก
ชั
นการกระตุ
น ความถี่
ของผลตอบสนอง
จะมี
ค
าคงที่
เท
าเดิ
ม จึ
งสามารถนํ
าแนวคิ
ดเฟสเซอร
ตามที่
กล
าวมาแล
วในบทที่
5 มาใช
ในการ
คํ
านวณทางพี
ชคณิ
ตเพื่
อหาค
าของพารามิ
เตอร
แอมพลิ
จู
ดและมุ
มเฟสในโดเมนทางความถี่
แทนการคํ
านวณหาผลเฉลยจากสมการเชิ
งอนุ
พั
นธ
ในโดเมนทางเวลาด
วยการแปลงชุ
ดของ
สมการเชิ
งอนุ
พั
นธ
ในโดเมนทางเวลาของวงจรไฟฟ
าสถานะอยู
ตั
วให
เป
นชุ
ดของสมการ
พี
ชคณิ
ตในโดเมนทางความถี่
หรื
อขั้
นตอนนี้
เรี
ยกว
า “การแปลงวงจรไฟฟ
าสถานะอยู
ตั
วให
เป
นวงจรเฟสเซอร
” ต
อมาแก
ไขป
ญหาชุ
ดของสมการพี
ชคณิ
ตเหล
านี้
เพื่
อหาตั
วแปรเฟสเซอร
ที่
สนใจ จากนั้
นดํ
าเนิ
นการแปลงผกผั
นตั
วแปรเฟสเซอร
นี้
กลั
บมาเป
นฟ
งก
ชั
นของเวลาที่
สนใจ
ในขั้
นตอนการหาผลเฉลยตั
วแปรเฟสเซอร
บางครั้
งอาจจํ
าเป
นต
องใช
แผนภาพเฟสเซอร
ช
วย
ในการหาผลเฉลยตั
วแปรเฟสเซอร
สํ
าหรั
บการเขี
ยนแผนภาพเฟสเซอร
เริ่
มต
นจากความสั
มพั
นธ
เฟสเซอร
V
=
A
ในโดเมนความถี่
กั
บฟ
งก
ชั
นโคไซน
ในโดเมนทางเวลา
( )
v t
=
cos(
)
A t
ดั
งที่
แสดงไว
ในรู
ป
ที่
6.2 เฟสเซอร
V
แทนด
วยส
วนของเส
นตรงที่
มี
ความยาวเท
ากั
บแอมพลิ
จู
ด
A
หมุ
นรอบจุ
ด
คงที่
ทิ
ศทางทวนเข็
มนาฬิ
กา อั
ตราเร็
วเชิ
งมุ
มคงที่
โดย
คื
อตํ
าแหน
งเริ่
มต
นของฟ
งก
ชั
นโคไซน
ที่
สอดคล
องกั
นตามจุ
ดที่
ระบุ
ตามหมายเลข 1, 2, 3, …, 13 และมุ
มระหว
างตํ
าแหน
งของเฟสเซอร
ทั้
งสอง คื
อ ความต
างเฟสระหว
างจุ
ดที่
สอดคล
องบนฟ
งก
ชั
นโคไซน
ในที่
นี้
เฟสเซอร
จะถู
กนิ
ยามมา
จากฟ
งก
ชั
นโคไซน
ตามที่
ได
กล
าวมาแล
วในบทที่
5 ถ
าแรงดั
น หรื
อกระแสเป
นฟ
งก
ชั
นไซน
แล
วให
เปลี่
ยนฟ
งก
ชั
นไซน
เป
นฟ
งก
ชั
นโคไซน
ก
อนโดยใช
เอกลั
กษณ
ตรี
โกณมิ
ติ
sin(
)
t
=
0
cos(
90 )
t
(6-1)