Page 74 - PCAebookISBN9786164066809

โดย ผูชวยศาสตราจารย ดร.สุชาติ แยมเมน
56 หลักการวิ เคราะหวงจรไฟฟา (Principles of Electrical Circuit Analysis)
3.5 ทฤษฎีบทของนอร ตัน (Norton’s theorem)
ในทํานองเดียวกันกั บวงจรสมมูลเทเวนิน นักวิศวกรชาวอเมริ กันชื่อ E. L. Norton
ไดนําเสนอวงจรสมมูลสําหรับวงจรไฟฟา A ในรูปที่ 3.8 ดวยการใชแหลงกําเนิดกระแสสมมูล
ตอขนานเขากับความตานทานสมมู ล ซึ่ งเรียกวา วงจรสมมูลนอรตัน (Norton Equivalent
Circuit) ที่ไดรั บการตีพิมพผลงานเปนที่รู จักกั นอยางแพรหลายในป ค.ศ.1926 ในนามของ
ทฤษฎีบทของนอรตัน (Norton’s Theorem)
รู ปที่ 3.14 การแทนวงจรไฟฟ าที่มีความซับซอนด วยวงจรสมมูลนอรตัน
ทฤษฎีบทของนอรตัน กลาวไวว า “กําหนดใหวงจรเชิงเสนไมแปรเปลี่ยนกับเวลาที่
ถูกแบงออกเปน 2 วงจรหนึ่งทางเขาออก คือ วงจรไฟฟา A และวงจรไฟฟา B ดังที่แสดงไว
ในรู ปที่ 3.8 สามารถเขี ยนวงจรไฟฟา A สมมูลกั บวงจรที่ประกอบด วยความตานทานสมมูล
ตอขนานกั บแหลงกํ าเนิดกระแสที่มี คาของกระแสเทากั บกระแสลัดวงจรของวงจรไฟฟา A”
ถา วงจรไฟฟ า A หรือ วงจรไฟฟ า B มีแหล งกําเนิดพลังงานไมอิสระ (แหลงกําเนิดแรงดันไม
อิสระหรือแหลงกําเนิดกระแสไมอิสระ) แลวตัวแปรที่ใชควบคุมแหลงกําเนิ ดพลังงานเหลานั้น
จะต องมีค าอยูในวงจรเหมือนเดิม เมื่อแทนวงจรไฟฟา A ด วยวงจรสมมูลนอรตั นดังแสดงไว
ในรู ปที่ 3.14 ซึ่งประกอบด วยแหลงกําเนิ ดกระแสสมมูลนอรตัน n I แอมแปร ต อขนานเขา
กับตัวตานทานสมมู ลนอรตั น n R โอหม และยังไม เปลี่ยนแปลงแรงดันกิ่งและกระแสกิ่งของ
องคประกอบวงจรภายในวงจรไฟฟา B แล วกระแสสมมูลนอรตั น n I มีคาเท ากับกระแสที่
ไหลผานระหวางที่ขั้ว a กับ b ขณะลั ดวงจรที่ขั้วทั้งสองของวงจรไฟฟา A ในรูปที่ 3.8 และ
ความตานทานสมมูล n R คือความตานทานรวมวงจรเปดของวงจรดั้งเดิ มโดยใหแหลงกํ าเนิด
พลังงานอิสระทั้งหมดไมจายพลั งงาน และใหสเตตเริ่มตนทั้งหมดของวงจรดั้งเดิ มเปนศูนย