57
บทที่
3 กฎและทฤษฎี
วงจร
ถ
าแบ
งตามลั
กษณะของการต
อขององค
ประกอบวงจรภายในวงจรไฟฟ
า เราสามารถ
หาพารามิ
เตอร
ของวงจรสมมู
ลนอร
ตั
นได
3 วิ
ธี
ดั
งนี้
วิ
ธี
ที่
หนึ่
ง
: ถ
าวงจรไฟฟ
าประกอบด
วยตั
วต
านทานกั
บแหล
งกํ
าเนิ
ดพลั
งงานอิ
สระแล
ว
การหาพารามิ
เตอร
ของวงจรสมมู
ลนอร
ตั
นมี
2 ขั้
นตอน คื
อ
ก. ทํ
าวงจรลั
ดระหว
างขั้
ว
a
กั
บ
b
ในรู
ปที่
3.14 และหาค
าของกระแสวงจรป
ด
n
I
ที่
ไหลผ
านระหว
างขั้
วทั้
งสอง
ข. กํ
าหนดให
แหล
งกํ
าเนิ
ดพลั
งงานอิ
สระทุ
กตั
วไม
ให
จ
ายพลั
งงาน และคํ
านวณหาค
า
ของความต
านทานสมมู
ลนอร
ตั
น
n
R
ที่
มองเข
าจากทางเข
าออกขั้
ว
a
กั
บขั้
ว
b
วิ
ธี
ที่
สอง
: ถ
าวงจรไฟฟ
าประกอบด
วยตั
วต
านทาน แหล
งกํ
าเนิ
ดพลั
งงานอิ
สระ และ
แหล
งกํ
าเนิ
ดพลั
งงานไม
อิ
สระ แล
วการหาพารามิ
เตอร
ของวงจรสมมู
ลนอร
ตั
นมี
3 ขั้
นตอนคื
อ
ก. ทํ
าวงจรเป
ดระหว
างขั้
ว
a
กั
บ
b
ในรู
ปที่
3.14 และหาค
าของแรงดั
นวงจรเป
ด
oc
V
ที่
ตกคร
อมขั้
วทั้
งสอง
ข. ทํ
าวงจรลั
ดระหว
างขั้
ว
a
กั
บ
b
และคํ
านวณหาค
าของกระแสวงจรป
ด
n
I
ที่
ไหลผ
านระหว
างขั้
วทั้
งสอง
ค. คํ
านวณหาค
าความต
านทานสมมู
ลนอร
ตั
น
n
R
ได
ว
า
n
R
=
oc
n
V
I
โอห
ม (3-13)
วิ
ธี
ที่
สาม
: ถ
าวงจรไฟฟ
าประกอบด
วยตั
วต
านทานและแหล
งกํ
าเนิ
ดพลั
งงานไม
อิ
สระ
แล
วการหาพารามิ
เตอร
ของวงจรสมมู
ลนอร
ตั
นมี
2 ขั้
นตอน คื
อ
ก. ทราบว
า
0
n
I
แอมแปร
เนื่
องจากไม
มี
แหล
งกํ
าเนิ
ดพลั
งงานอิ
สระภายในวงจร
ข. ป
อนแหล
งกํ
าเนิ
ดกระแสอิ
สระขนาด 1 แอมแปร
เข
ากั
บวงจรที่
ขั้
ว
a
กั
บ
b
โดย
ที่
ให
มี
กระแสคงที่
1 แอมแปร
ไหลจากขั้
ว
b
ไปยั
งขั้
ว
a
ต
อมาให
ทํ
าคํ
านวณหา
แรงดั
นตกคร
อมระหว
างขั้
วบวก
a
และขั้
วลบ
b
สมมุ
ติ
ว
าแรงดั
นดั
งกล
าวมี
ค
า
เท
ากั
บ
ab
V
เราสามารถคํ
านวณหาค
าความต
านทานสมมู
ลนอร
ตั
น
n
R
ได
ว
า
n
R
=
ab
V
โอห
ม (3-14)
ในวงจรเชิ
งเส
นใด ๆ จะเห็
นว
า
th
R
=
n
R
โอห
ม แต
th
R
ถู
กต
ออนุ
กรมเข
ากั
บแหล
งกํ
าเนิ
ด
แรงดั
นสมมู
ลเทเวนิ
น และ
n
R
ต
อขนานเข
ากั
บแหล
งกํ
าเนิ
ดกระแสสมมู
ลนอร
ตั
น